Otomobilde Hollywood yıldızı keyfi

3 Kasım 2009 - Akşam

Toyota'nın hem elektrik hem benzinle çalışan hibrid (melez) modeli Prius'u deneme amaçlı kullandığım hafta, Wired dergisinin Ekim sayısında ilginç bir habere rastladım.

Dünyanın en çevreci otomobili olarak bilinen Toyota Prius en çok Kaliforniya'da kullanılıyor. Kaliforniya ABD'nin çevre bilinci en yüksek eyaleti olduğuna göre beklenen bir sonuç. Ancak Wired'ın haberinden anlaşılan o ki, çevreci otomobil kullanımında Kaliforniya rakipsiz değilmiş. ABD'nin taa diğer ucundaki Florida eyaletinde, Kaliforniya'daki Prius kullanma modasıyla aşık atacak bir başka trend boy göstermiş.

Emekli cenneti olarak tanınan Villages şehrinin 77 bin emekli hemşerisi elektrikli golf arabalarından bozma otomobiller kullanmaya merak salmışlar. Normalde 30-32 km hız yapan otomobillerin elektrik motorunda ufak bir modifikasyon yaparak hız kapasitesini 65 km'ye çıkartıyorlar ve birbirinden yaratıcı kaporta tasarımlarıyla bezeyip otomobil gibi kullanıyorlarmış.

Villages caddelerinde hatta otoyollarında cirit atan tasarım harikası golf arabası modelleri arasında neler yok ki? 1930'ların üstü açık otomobillerinden 1950'lerin kuyruklu Cadillac'larına, itfaiye arabalarından limuzinlere kadar akla hayale gelebilecek her tür model denenmiş golf arabalarında. Ama en havalısı kanarya sarısı bir Hummer.

Tamamen elektrikle çalışan ve doğa dostu bir otomobil için Hummer ironik bir tasarım seçimi doğrusu. Bir hafta boyunca denediğim Toyota Prius ise bir hayli mütevazi bir dış tasarıma sahipti. Toyota Prius sürmesi çok keyifli bir otomobil. Kontağını açtığınızda benzin motoru devreye girmediği için hiç ses çıkartmıyor. Otomobilin çalıştığını ancak göstergedeki sinyale bakarak anlayabiliyorsunuz.
Direksiyonun hemen sağındaki likit kristal ekran otomobilin o anda hangi modda çalıştığını gösteriyor. Ne zaman sadece elektrik motoruyla, ne zaman hem elektrik hem benzin motoruyla, ne zaman sadece benzinle gittiğinizi izleyebiliyorsunuz.

Dünyada ilk kez Toyota Prius'ta kullanılan Hibrid Synergy Drive sistemi ile fren yaparken ya da gaza basmazken akü şarj oluyor, araç trafikte dururken yakıt harcanmıyor, fazladan çekiş gücü gerekmediği durumlarda araç sadece elektrik enerjisiyle yol alabiliyor. Prius bu özellikleri sayesinde tek depo benzinle 1000 km'nin üzerinde yol yapabiliyor. Ve en önemlisi çevreye saldığı zararlı gazlar minimum seviyede kalabiliyor.

Toyota Prius ne yazık ki Türkiye'de henüz satılmıyor. Önümüzdeki aylarda Türkiye'de de satışa sunulması planlanıyor. Ancak Türkiye'deki vergi uygulamaları, çevreci politikalar düşünülmeden yapılmış olduklarından Toyota Prius'un Türkiye'ye girişini geciktiriyor.

Toyota'nın yeni jenerasyon modeli örneğin, 1,8 lt motor hacmine sahip olduğundan Türkiye'de satışa sunulacak olursa vergisi sanki yüksek motor hacimli bir otomobilmiş gibi belirlenecek. Halbuki yeni jenerasyon Prius'lar 1,8 lt'lik büyümüş motor hacimlerine rağmen bir önce versiyonuna göre yüzde 9 daha az yakıt tüketiyor (3,9lt/100km) ve havaya yüzde 14 daha az CO2 salıyor.

Çevreci otomobillerin kullanımını özendirmeye yönelik Türkiye'de herhangi bir politika uygulanmazken hibrid otomobil kullanımı gelişmiş ülkelerde pekçok uygulamayla teşvik ediliyor. ABD'de otoparklarda hibrid otomobiller için ayrıcalıklı park alanları ayrılıyor. Sokaklardaki parkmetrelerde indirimli tarife uygulanıyor. Otoyollarda içinde en az iki kişinin olduğu otomobillerin girmesine izin verilen tercihli şeride, hibrid otomobil sahipleri, tek başlarına oldukları zamanlarda da girebiliyorlar. Ve en önemlisi diğer otomobillere göre daha az vergilendiriliyorlar.

Avrupa'da da 16 ülke hibrid araçları başta vergi avantajı olmak üzere çeşitli uygulamalarla teşvik ediyorlar.

ABD'de en çok da Hollywood yıldızlarının tercih ettiği Toyota Prius'u kullanmaktan çok büyük keyif aldım. Hibrid araç kullanma zevkini, çevreye daha az zarar verme bilinciyle doya doya yaşayabilmek için bu tür teşviklerin Türkiye'de de uygulanacağı günleri sabırsızlıkla bekliyorum.

yurtsan@neobizmedya.com